Farmasötik Müstahzarlar
Farmasötik Müstahzarlar Veritabanı, ülkemizde pazarlanan ilaç müstahzarlarını içermekte ve 23.200’den fazla müstahzarı kullanımınıza sunmaktadır. Bu veritabanındaki herhangi bir farmasötik müstahzara ait bilgiler esas olarak üretici firmanın T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış özgün prospektüs, KÜB ve KT bilgileridir. Böylece, kullanıcıya o müstahzara ilişkin olarak üretici firmanın sağladığı ve yetkili kurum tarafından onaylı bilginin tam olarak sunulması sağlanmıştır. Özgün prospektüse, KÜB veya KT’ye ulaşılamayan durumlarda ise söz konusu müstahzarla ilgili derlenmiş yeterli özet bilgi yer alır.
Farmasötik Müstahzarlar Veritabanının temel özelliği kullanıcıya o müstahzarla ilgili her türlü detaylı bilgiyi (prospektüs metninin tamamı, farmakolojik grubu, içerdiği etkin ve yardımcı maddeler, eşdeğer müstahzarları gibi) hızla sunması ve bu bilgilerin sorgulanabilir nitelikte olmasıdır. Diğer bir ifade ile kullanıcı bu veritabanında yer alan bilgilere içerdiği sorgulama motoru aracılığıyla etkin madde, yardımcı madde, endikasyon, üretici, farmasötik form, farmakolojik grup, reçete ve ruhsat durumu bağlamında mantıksal sorgulama yaparak ulaşabilme olanağına sahiptir. Müstahzarların endikasyon üzerinden sorgulanmasında üreticilerin T.C. Sağlık Bakanlığı’ndan onaylı özgün prospektüs metinlerinde belirtilen endikasyonları esas alınmış ve bu yönde olağanüstü bir çaba sarf edilmiştir. Ayrıca, aynı ilaç veya ilaçları içeren farmasötik eşdeğer müstahzarların aynı endikasyonları paylaşmaları sağlanmıştır. Ancak farmasötik eşdeğer müstahzarların prospektüslerinde belirtilen endikasyonlar çoğu zaman birbiriyle tam uyumlu olmadığından, bu tür müstahzarlara ait ortak endikasyon listesinin hazırlanmasında değişik üreticilerin prospektüsleri topluca göz önüne alınmıştır. Bu yaklaşımın da yeterli olamadığı durumlarda literatüre başvurulmuştur. Bu nedenle bazı farmasötik müstahzarların atandığı endikasyonlar preparatın prospektüsünde yazılı olana tam olarak uymayabilir. Aslında endikasyonlar konusu tıp ekollerine ve farklı kliniklere göre değişebilen, üzerinde ortak bir görüş sağlanması her zaman mümkün olmayan güç bir konudur. Ülkemize özgü sorunlar bu konuyu daha da ağırlaştırmaktadır. Bazı prospektüslerin endikasyon bölümünde gerçek endikasyonların yanında gereksiz bazı bilgilerin de endikasyon olarak tanımlanması, güncellemenin yetersiz olması, geçerli tüm endikasyonların açıkça verilmesi yerine genel ifadelerin kullanılması bunlardan en önemlileridir.
RxMediaPharma® sayılan tüm bu güçlüklere rağmen endikasyonlar konusunda kullanıcının gereksinim duyduğu bilgiye hızla ulaşması açısından çok büyük önem taşıyan bu konuda mütevazı bir ilk adımı temsil etmektedir. İlaçlarla ilgili bilgilerin büyük bir hızla yenilenmesi, harcanan tüm özen ve dikkate rağmen gözden kaçabilecek hatalara karşı, kullanıcı en ufak bir tereddüt durumunda üreticinin ilaç ambalajından çıkan prospektüs bilgilerini esas almalı, gerektiğinde bilgi için üretici ile temas kurmalı ve aldığı bilgileri diğer güncel bilgi kaynaklarıyla doğrulamalıdır. Sağlık profesyonellerinin konunun önem ve güçlüklerinin bilinciyle ve bir ilk olması nedeniyle sağlanan bu kolaylığın olası eksiklikleri de göz önünde bulundurarak yapıcı bir şekilde yaklaşmalarını dileriz.
Farmasötik Müstahzar veritabanı şu bilgileri içermektedir:
- Ambalaj Bilgileri: Müstahzarın resmi ile birlikte barkod, ruhsat tarihi ve numarası, TL fiyatı, fiyat değişiklik tarihi, KDV oranı, orijin (yerli, ithal), jenerik veya orijinal (J/O) olup olmadığı, Kamu Fiyatı, Kamu Ödenen, Fiyat Farkı, Kamu Kodu, Eşdeğer Grubu, İmalatçı Fiyatı, Depocu Fiyatı ve Özel Durumlarına ulaşmanızı sağlar. Ayrıca müstahzarın soğuk zincir (sadece üretimi ve ithalatı devam eden ürünler için) uygulamasına girip girmediği ve depocu fiyatlı olup olmadığı da görüntülenir. Müstahzarın (varsa) eski fiyatları ve eski barkodlarına ulaşmanızı sağlar. Bu ekranda farenizin sağ tuşuna tıklayarak barkod bilgisini kopyalabilirsiniz. Müstahzarların kırmızı reçetelere yazılabilecek maksimal doz miktarları ve normal reçete ile verilmesi gereken kontrole tabi ilaçlar hakkındaki bilgiler de bu bölümde yer alır. Ayrıca, müstahzarın Tıbbı Cihaz Yönetmeliği kapsamında olup olmadığı da bu bölümde tanımlanır. Ara ürün statüsündeki müstahzarlar da tanımlanmıştır. Ruhsat iptali gibi konular ise ek bilgi olarak kullanımınıza sunulmuştur. Arzu ettiğinizde ambalaj resmini, üzerine tıklayarak büyütebilirsiniz. Müstahzarın geçmiş veya gelecek fiyatı varsa alanı yanında yanıp sönen “+” işareti görüntülenecektir. Bu düğmeye tıklayarak müstahzarın geçmiş, güncel ve gelecek fiyatlarını görüntüleyebilirsiniz. Yakın zamanda müstahzarın fiyatında değişiklik olacaksa Fiyat alanının yanında değişimin türünü gösteren yeşil veya kırmızı bir simge görüntülenecektir. Her müstahzar için SGK Etkin Madde kodları tanımlanmaya çalışılmıştır. Müstahzara ilişkin SGK Etkin Madde Kodu’na tıklayarak ilgili koda sahip olan tüm müstahzarları ve etkin maddeleri listeleyebilirsiniz.
- Prospektüs: Müstahzarın özgün prospektüsünü içerir.
- Etkin ve Yardımcı Maddeleri: Müstahzarın içerdiği ilaç etkin madde veya maddelerini, bunların miktarları ve yardımcı maddelerini görmenizi sağlar. Etkileşimli olan bu bölgede fare (mouse) ile bir etkin veya yardımcı maddenin üzerine tıkladığınızda o etkin veya yardımcı madde ile ilgili açıklamalara ulaşmanız mümkün olur.
- Farmakolojik Gruplar ve ATC Grupları: Seçtiğiniz müstahzarın gruplarını hiyerarşik yapıda görüntüler. Grup isimlerinin yanındaki düğmesine tıklayarak o gruba dahil olan tüm müstahzarları incelemeniz mümkündür.
- Kısa Ürün Bilgisi (KÜB): 12.08.2005 tarih 25904 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliği uyarınca ürünün ruhsat dosyasında bulunan kısa ürün bilgilerini içerir.
- Kullanma Talimatı (KT): 12.08.2005 tarih 25904 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliği uyarınca ürün ile birlikte sunulan, kullanıcı için yazılı bilgileri içerir.
- Kullanım Bilgileri ve Uyarılar: İlacın kullanımına ilişkin temel bilgileri ve müstahzara özgü dikkat edilmesi gereken durumlar ve kontrendikasyon uyarılarını içerir. Müstahzarın etkileştiği laboratuvar verilerine ilişkin açıklamalar da bu bölümde yer almaktadır
- Doz Aşımı: Müstahzarın kullanımı sırasında doz aşımı halinde yapılması gerekenleri açıklamaktadır. Bu müstahzarın içerdiği etkin maddeler Zehirlenmeler Tanı ve Tedavi Rehberleri’nde tanımlanmışsa ilgili açıklamaları da içerir.
- Eşdeğer Müstahzarları ve Fiyata Göre Tam Eşdeğerleri: Müstahzarlar arasındaki eşdeğerlikte, farmasötik eşdeğerlik kavramı gözetilmiş; biyoeşdeğerlik veya terapötik eşdeğerlik esas alınmamıştır. Gerçek anlamda bir eşdeğerlik bilgisi sunabilmek için birbirinin yerine kullanılabilecek yakın farmasötik formlar (tablet-draje, ampul-flakon veya pomat-krem gibi) arasındaki eşdeğerlikler verilmiştir. Aynı etkin maddeyi içermelerine rağmen bir oral süspansiyon ile bir kapsül ya da bir ampul ile bir tablet arasında eşdeğerlik gözetilmemiştir. Ayrıca, Fiyata Göre Tam Eşdeğerleri bölümüne de geçiş yapılabilmektedir. Bu bölümde, farmasötik eşdeğerlik kavramına bağlı olarak, tam eşdeğer ve farklı farmasötik form eşdeğer müstahzarlar, uygulamadaki fiyatlarına bağlı olarak ölçülerine ve formlarına göre gruplandırılarak fiyatlarına göre listelenir. Fiyat açısından ortalama fiyatın altında fiyata sahip olan müstahzar fiyatları koyu renk karakterlerle gösterilir. Ayrıca bu liste eşdeğer müstahzarların ortalama fiyatını da tanımlar. Fiyatı bilinmeyen ve üretimi durdurulmuş olan müstahzarlar hesaplamalara dahil edilmez.
- Eşdeğer (Benzer) İlaç Uygulaması: Bu modül, T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği Geri Ödeme Açısından Eşdeğer (Benzer) İlaç Uygulaması kapsamında eşdeğer (benzer) kabul edilen müstahzarların listesine ulaşmanızı sağlar. Liste, uygulama çerçevesinde tanımlanan orana göre uygulamaya dahil olan müstahzarları tanımlar. Listeyi kamu fiyatına göre veya alfabetik olarak sıralamanız mümkündür.
- Sağlık Uygulama Tebliği: Seçili müstahzarın Sağlık Uygulama Tebliği’nde yer alan açıklamalarını içerir. İlgili müstahzarın (varsa) geçmişe yönelik Sağlık Uygulama Tebliği bilgilerine “Arşiv Göster” düğmesi ile ulaşmanız sağlanmıştır. SUT açıklamalarının üstünde yer alan “Teşhis Kodları” düğmesi, seçtiğiniz müstahzarla ilişkili Rapor Teşhis Kodları’nı listelemektedir.
- Zehirlenme Tedavisi: Seçili müstahzarın Zehirlenmeler Tanı ve Tedavi Rehberleri’nde antidot olarak kullanılması durumunda yer alan açıklamalarını içerir.
- İlişkili Olabilecek ICD-10 Kodları: Seçili müstahzarla ilişkli olabilecek ICD-10 kodlarını listeler.
RxMediaPharma®, 2009 sürümünden itibaren karekod okumayı da desteklemektedir. Barkod okuyucudan gelen karekod verilerinin yazılım tarafından doğru yorumlanabilmesi için barkod okuyucunun kontrol karakterlerini de bilgisayara aktarması gerekir. Elle giriş yapmanız durumunda değişken uzunluktaki veri alanlarını sonlandıran grup ayracı için boşluk tuşuna basmalısınız. Bir karekod verisi, yazılıma aktarıldığında aşağıda verilen pencere açılacak ve karekoddan gelen barkodu içeren müstahzara konumlanılacaktır. Karekod uygulaması www.gs1.org sitesinde tanımlanan şekliyle 130’dan fazla alan tanımlaması içermektedir. RxMediaPharma® bu alanların tümünü destekleyecek şekilde tasarlanmıştır. T.C. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü Beşeri Tıbbi Ürünler Tanımlama ve Barkod Uygulama Kılavuzu’nda tanımlanan tanımlayıcılar dışında bir veri okunduğu durumda, karekod penceresinin altında diğer bilgileri göster düğmesi aktif olacaktır. Bu düğmeye bastığınızda diğer uygulama tanımlaycıları ile ilgili bilgiler de görüntülenecektir.
YURTDIŞI İLAÇ LİSTESİ
Sağlık Uygulama Tebliği EK-4/C Yurtdışı İlaç Fiyat Listesi kapsamındaki ürünler Müstahzarlar veritabanına eklenmiştir. Bu ilaçların fiyatları listede tanımlanan para birimine göre (genelde EUR, USD) işleme dahil edilmektedir. Yurtdışı ilaçlara ilişkin bir örnek aşağıda verilmiştir:
Yurtdışı İlaç Listesinde yer alan ürünler, müstahzar penceresinin sol tarafındaki listede kırmızı olarak yazılmıştır. Bazı raporlarda bu ürünleri tanımlamak için okunurluluğu bozmamak amacıyla YDİ kısaltması kullanılmıştır.
Geri ödeme kapsamındaki Yurtdışı İlaçlar için SUT kuralları da işlenmiş; ürüne ilişkin temin edilebilen tüm bilgiler veritabanlarına eklenmiştir.